bilimhaber

Fermi Paradoksunun Çözümü Lovecraft’ın ‘Büyük Eskiler’i Olabilir mi?

Yeni araştırmaya göre: “Sonsuza dek yatabilen ölü değildir. Ve garip çağlarda ölümün kendisi bile ölebilir.”

 

Oxford Üniversitesinden araştırmacılar, Evrenin uzun zamandır çözülememiş gizemlerinden Fermi Paradoksunun için ilginç bir fikir ileri sürdüler: Yaz Uykusu Hipotezi [İng. Aestivation hypothesis]. Makalelerinde kullandıkları Lovecraftvari benzetmeler ise heyecan verici olmanın yanında, Lovecraft okurlarının katılacağı şekilde, dünya dışı yaşamın pek de o kadar dost canlısı olmayabileceğini bir kez daha hatırlatıyor.

Elbette daha fazla ayrıntıya girmeden önce tüm çalışmanın aşağıda bahsedilecek bir çok varsayım yaptığını ve bir bütün olarak son derece spekülatif olduğunu ve Arxiv’in hakemli bir yayın olmadığını hatırlatmakta fayda var. Tüm bunlara rağmen, elbette, dünya dışı yaşam keşfedilene kadar belli ölçüde spekülasyon konusu.

Enrico Fermi tarafından 1950’lerde sorulan “Herkes nerede?” sorusu güncelliğini korumaya devam ediyor. Yüz milyarlarca galaksideki, Güneş benzeri ve Güneş’ten daha yaşlı (yani yalnızca şu an var olanları değil, uzun zaman önce var olup yok olmuş ancak Evrenda bıraktıkları izler halen tespit edilebilir) milyarlarca yıldıza rağmen, Evrende henüz dünya dışı yaşam gözlenmiş değil. Bu bir paradoks teşkil ediyor; neden Dünyadaki yaşam, en aşırı koşullarda bile hayatta kalmanın bir yolunu bulabilirken, görünen şekliyle, şimdilik, Evren’de bu denli nadir olabilir? Bu soruya verilen cevaplar arasında heyecan verici olmayan aşikâr çözümleri atlarsak, acaba insanlıktan çok daha eski zeki ırkların ortalıkta görünmüyor olmalarının nedeni, Evrenin daha ileriki bir dönemini bir tür uyku içerisinde bekliyor olmaları mümkün olabilir mi?

Ph’nglui mglw’nafh Cthulhu R’lyeh wgah’nagl fhtagn
– H. P. Lovecraft, “Cthulhu’nun Çağrısı”, 1926 (görsel: Decepticoin)

Oxford Üniversitesindeki bazı uzmanlara göre bu mümkün. Nedeni ise Evrenin giderek soğuyor olması, ve elinde enerji üretimi için gerekli hammaddeler bulunan ırkların, bunları daha verimli kullanabilmek için daha soğuk bir evreni bekliyor olabilecek olmaları. Makalede ifade edilene göre, “Evren soğudukça, bir Joule’luk enerji oransal olarak daha değerli hale geliyor. Bu hatırı sayılır bir kazanç (1033) haline gelebilir.”

Yaz Uykusu hipotezi, bazı varsayımlar üzerine kurulu ve bunlar şu şekilde:

1. İnsanlıktan çok daha önce olgunlaşmış uygarlıklar vardır.
2. Bu uygarlıklar kendi sayılarını kontrol ederek büyük yığınlar halinde yayılabilir.
3. Bu uygarlıklar eşgüdüm sorunlarını çözmüşlerdir.
4. Bir uygarlık, diğer uygarlıklar karşısında kendi sayısını koruyabilir
5. Yaz uykusuna yatan uygarlıkların sayısı sıfır değildir.
6. Yaz uykusu, büyük ölçüde görünmezdir.

Peki, ileri uygarlıklar niçin bu tür bir yol başvurmuş olabilir. Çalışmada belirtildiği şekliyle, “İleri uygarlıkların değer verdikleri şeyler konusunda spekülasyon yapmak boşuna olabilirse de, bazı araçsal amaçların var olmasının olası olduğunu düşünebiliriz.” Yani her ne kadar bizimkinden çok daha ilerideki uygarlıkların var oluşlarına biçtikleri amacı tahmin etmemiz zorsa da, bu amacı gerçekleştirmek için kullanılacak kaynaklar, daha soğuk bir evrende daha verimli olacaktır. Bu uygarlığın mutluluğunu artırmak amacıyla, belli bir enerjiden faydalanabilecek toplam birey sayısını maksimize etmek de olabilir; bilgi miktarını artırmak için kullanılacak kaynakları daha verimli hale getirmek de olabilir.

Sonuç olarak, Yaz Uykusu Argümanı, Fermi Paradoksuna basit bir çözüm sunmasa da, gelecekteki uzay araştırmaları sırasında, aktif olarak hayattaki dünya dışı yaşam kadar, pasif durumda ve bekleyen yaşam biçimlerine de dikkat edilmesinin yararlı olacağı şekilde yorumlanabilir.

Bu arada, dünya dışı yaşam araştırmalarında, Lovecraft’ın sözlerini hatırlamakta fayda var:

Dünyadaki en merhametli şey, sanırım, insan zihninin onun tüm içeriğini birbiri ile ilişkilendirebilme konusundaki yetersizliği. Sonsuzluğun kara denizlerinin ortasındaki durgun bir cehalet adasında yaşıyoruz ve uzaklara açılmak bize göre değil. Her biri kendi yönünde ilerleyen bilimler bize şimdiye kadar pek zarar vermedi; ancak bir gün dağınık bilgilerin birleştirilmesi bize gerçekliğin korkunç manzarasını ve bizim onun içindeki dehşet verici konumumuzu öyle bir şekilde gözler önüne serecek ki, ya bu aydınlanma yüzünden delireceğiz, ya da bu ölümcül ışıktan kaçarak yeni bir karanlık çağın huzur ve güvenliğine sığınacağız.
 
– H. P. Lovecraft (Cthulhu’nun Çağrısı, 1926)

Çalışmanın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Kaynaklar:

http://dailygrail.com/Alien-Nation/2017/5/Solving-the-Fermi-Paradox-Could-Advanced-Aliens-Be-Lovecraftian-Old-Ones

https://arxiv.org/abs/1705.03394