Işık Hızı Geçilebilir mi? (MinutePhysics) | Video
Işık hızını aşmak mümkün olabilir mi? Kısa cevap: Şimdilik mümkün değil görünüyor. Uzun cevap ise, ışık hızını aşmak mümkün olmasa da, “ışık hızının aşılmış gibi görüneceği bazı durumlar” olabilir.
MinutePhysics bu videosunda ışık hızının, Ay’ın yüzeyine yansıtılan bir lazer ile aşılıyor gibi göründüğü durumlardan birini inceliyor. Karanlığın hızının, nasıl ışık hızını aşıyor gibi göründüğünü ise Vsauce’un bu videosunda görebilirsiniz.
İyi seyirler…
-oo-
Einstein’ın Özel Görelilikteki evrensel hız limiti yasasını duymuşsunuzdur: Hiçbir şey ışık hızından daha hızlı hareket edemez. Aslında bu yanlıştır. Einstein’ın söylediği şey yalnızca ışığın her referans çerçevesinde aynı hızda hareket ettiğidir – bu gerçek kütlesi olan hiçbir şeyin ışıktan daha hızlı gitmediğini ima etse de, evrensel bir hız limiti değildir.
Çünkü sen kendi evinde bile ışık hızını geçebilirsin. Tek yapman gereken şey bir lazer ışınını Ay’a doğru tutup bileğini oynatmak. Lazer ışını noktası ayın yüzeyini bir mili saniyenin yarısında kat edecektir; bu ışık hızının yirmi katı hızla hareket ettiği anlamına gelir!
Bu nasıl mümkün olabilir?
Bir bilgisayar ekranını düşünün. Ekrandaki piksellerin hızı nedir? Sıfırdır: Pikseller hareket edemez. Ancak eğer bir grup pikseli zeki düzenleyip, özel bir şekilde açıp kapatırsanız, her bir piksel sabit kalmasına rağmen, bir görseli ekranda hareket ediyor gibi gösterebilirsiniz. Böylece piksel hızını geçmiş olduğunuz!
Ay yüzeyindeki lazer temel olarak aynı şekildedir – fotonların her biri Ay’a ışık hızında gider, ancak lazerin Ay yüzeyinde oluşan görüntüsü yirmi kat hızlı hareket eder. Burada hiçbir fizik yasası ihlal edilmemektedir, çünkü fiziksel olan hiçbir şey ışıktan hızlı hareket etmemektedir – bu yalnızca bir görüntüdür.
Ve tahmin etmiş olabileceğini gibi, lazer noktası, Ay’a ulaştığında oldukça büyümüştür; lazerinize bağlı olarak beş yüz ila bin kilometre arasında olabilir! Bu yüzden astronotları kör ederim diye endişelenmeyin.
-oOo-