felsefe

Tümevarım ve Tümdengelim Nedir? (Crash Course Philosophy #3) | Video

◄ Bir önceki bölüm Bir sonraki bölüm ►

 

Crash Course’un felsefe serisinin üçüncü videosunda, Hank, felsefi akıl yürütme yöntemlerine devam ederek, tümevarım ve tümdengelimi inceliyor.

 

İyi seyirler…

 

-oo-

 

Aspirinin baş ağrınızı götüreceğini nasıl bilirsiniz? Hakkında iyi ya da kötü hiç bir şey duymadığınız halde neden yeni Marvel filmini görmek istersiniz?

İlacın sizi nasıl etkileyeceğini tahmin etmeniz, ya da hangi filmi beğenebileceğiniz, ya da hatta en iyi arkadaşınız için muhteşem hediyenin ne olabileceği, ya da kampüse gitmek için en kısa yolun ne olduğunu tahmin etmek gibi yetenekleriniz — tüm bu bildikleriniz tümevarımdan geçer.

Tümdengelimsel argümanlar harikadır çünkü bize kesin cevaplar verirler. Ama ne yazık ki, dünyadaki çoğu şey zarif tümdengelimsel bir kanıtta toplanamaz. Tümdengelim özel bir sonuca ulaşmak için yeterli miktarda genel bilgi gerektirir ki bu sonuç, muhtemelen apaçıktır.

Yani, felsefe -ve basitçe, hayat- başka akıl yürütmelere sahip olmanızı gerektirir.

Bir gerçeğin bir başkasına götürmesini bilmeye ek olarak, daha önce deneyimlediğinizi de alıp, gelecekte ne olabileceğine yönelik tahmin yürütmek için kullanmanız gerekir. Ve neyin doğru olamayacağını çıkarmanız gerekir ki neyin doğru olabileceğine odaklanabilin.

Bu tarz akıl yürütmelerde, sadece baş ağrınızı nasıl düzelteceğiniz ve neden oda arkadaşınızın garip davrandığı gibi şeyleri değil. Aynı zamanda daha iyi, ve yetenekli argümanlarla da gelebilirsiniz -ve karşıt argümanlarla- ki bazıları felsefe oyunundaki en önemli manevralardır.

Ve belki de en iyi tarafı, bu teknikleri nasıl kullanacağınızı zaten biliyor olmanız. Aslında, iddiaya girerim ki onları bu gün içerisinde baya kullandınız. Bunu biliyorsunuz!

[…]

 

-oOo-

 

◄ Bir önceki bölüm Bir sonraki bölüm ►