Büyük Filtre Hipotezi (Kurzgesagt) | Video
NASA’nın bugün uzaylıları bulduklarını açıkladığını hayal edin. Mars’ta bakteriler, Europa’nın okyanuslarında garip uzaylı balıklar ve ayrıca Titan’da eski uzaylı kalıntıları harika olmaz mıydı?
Hayır, korkunç yıkıcı haberler olurdu. Bu, insanlığın sonunun neredeyse kesin olduğunun veya yakında gelecek olabileceğinin anlamına gelebilirdi.
Niçin? Neden hayatımızın en heyecan verici keşfi kötü olabilir?
-oo-
Güncel verilere göre, gözmlemlenebilir evrende yaklaşık yüz milyar (veya bunun on katı kadar) galaksi olduğu ve yalnızca Samanyolu galaksisinde 100 milyar yıldız ve bu yıldızların çevresindeki yaşanabilir bölgelerde de yine bu mertebelerdeki sayılarda gezegen bulunduğu tahmin ediliyor. Eğer Yeryüzü’ndeki yaşam bulunması istisnai bir durum değilse, bu gezegenlerin bir kısmında tek hücreli yaşam veya bizimki gibi teknolojik uygarlıklar ve hatta galaksinin yaşı göz önünde bulundurulduğunda çok daha ileri uygarlıkların olması gerekiyor gibi görünüyor. Oysa yapılan gözlemlerde henüz dünya dışı yaşama rastlanmış değil. Öyleyse Enrico Fermi’nin ünlü sorusunda sorduğu gibi: Herkes nerede?
Fermi paradoksu için önerilen yanıtlardan biri de Robin Hanson tarafından önerilen Büyük Filtre hipotezi. Büyük filtre hipotezine göre, gözlemlerimizde henüz yaşamla karşılaşmamış olmamızın nedenlerinden biri, tüm yaşamın, ömrünün belirli bir noktasında bir “filtreden” geçmek zorunda kalıyor olabileceği. Peki ama, insanlık olarak bizim de bu filtreyle karşılaşma olasılığımız var mı, yoksa bu filtreyi çoktan geçtik mi?
Bu sorunun yanıtı kesin olarak bilinmemekle birlikte, yapılacak gözlemlerden elde edilebilecek bazı veriler mevcut. Örneğin, diğer gezegenlerde tek hücreli canlıların kalıntıları keşfedilirse, bu bizim belki de filtreyi halihazırda atlattığımız anlamına gelebilir. Ancak Nick Bostrom’un ileri sürdüğü gibi, farklı gezegenlerde, bizden daha gelişmiş canlıların kalıntılarına rastlarsak, bu belki de filtreyi henüz geçmediğimiz anlamına gelecektir.
Kurzgesagt ekibi, bu videolarında işte bu filtreyi, geleceğimiz ve geçmişimiz hakkında anlattıklarını ve gelecekteki gözlemlerin bize neler gösterebileceğini inceliyor.
İyi seyirler…
-oOo-