Dalga/Parçacık İkiliği Nedir? Bölüm 1 (MinutePhysics) | Video
Bir sonraki bölüm ► |
---|
MinutePhysics bu videosunda kuantum mekaniğindeki, sağduyuya en aykırı başlıklardan birine dikkat çekiyor: “Parçacıkların” kimi zaman parçacık, kimi zaman ise dalga şeklinde davranması.
İyi seyirler…
-oo-
Etrafımızda parçacık gibi davranan cisimleri sıkça görürüz. Mesela topu yere doğru attığınızda belli bir yörüngeyi izleyecektir. Ya da diyelim ki zürafanızı sokakta bir yere bıraktınız. Döndüğünüzde zürafanız hala aynı şeklini korumuştur ve oradadır.
Bunun dışında bir de dalga gibi davranan şeyler vardır. Mesela bir düdüğü üflerseniz, ses dalgalar halinde yayılır ve herkese ulaşır. Veya denizde botla giderken geride iz olarak su dalgaları olduğunu görürsünüz.
Ama fizikte küçük boyutlara indiğimizde parçacık-dalga ikiliğine rastlarız. Küçük boyutlardan kastettiğim mesela elektron ve proton. Bu küçük şeyler bazen dalga bazense parçacık gibi davranırlar.
Örneğin bir elektronu serbest bırakırsanız, odada dalga şeklinde yayılmaya başlar. Ama duvara çarptığında sadece bir yere temas eder yani bir parçacık gibi davranır. İşe elektronla başlar, sonra hem dalga hem parçacık etkisini görürsünüz.
Peki ya ses için de dalga-parçacık ikililiği olsaydı? O zaman ses dalgaları her yönde dışa doğru yayılırdı, ama sadece bir kişi dediklerinizi duyardı! Veya teknenizi suda sürdüğünüzde, su dalgaları normal bir şekilde ilerler, ama kıyıda sadece tek bir yere çarparlardı.
Yani sörf yapmak oldukça sıkıcı olurdu.
-oOo-
Bir sonraki bölüm ► |
---|